Gmina informacje

Dodano: 01-01-2023

O GMINIE

OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA

Miasto Sanok to subregionalne centrum technologiczno-przemysłowe, bezpieczne dla inwestycji, przyjazne dla mieszkańców i gości, o unikalnych walorach turystycznych, zapewniające każdemu możliwość wszechstronnego rozwoju. Główną atrakcją turystyczną, wyróżnioną w 2019 roku Certyfikatem Polskiej Organizacji Turystycznej jest Muzeum Budownictwa Ludowego (Skansen), które w roku 2019 odwiedziło ponad 155 tys. turystów oraz zamek z kolekcją ikon i galerią obrazów Zdzisława Beksińskiego (liczba odwiedzających w roku 2019 wyniosła ok 70 tys. osób). Miasto posiada wysokie walory krajobrazowe (ciekawe i różnorodne ukształtowanie terenu, piękny krajobraz, ciekawy układ urbanistyczny, ład przestrzenny i estetykę).

Sanok ˗ miasto powiatowe w województwie podkarpackim wchodzi w skład Euroregionu „Karpaty”. Jest nazywany bramą Bieszczad, a przez miasto przebiegają ważne szlaki komunikacyjne. Obwodnica Sanoka, to nie tylko znaczące ułatwienie komunikacyjne w regionie, ma też strategiczne znaczenie z punktu widzenia jego rozwoju gospodarczo-społecznego. Sanok jest dobrze skomunikowany z większymi miastami w Polsce i stanowi ośrodek lokalnego życia społecznego i gospodarczego. Znajduje się tu siedziba władz gminy i powiatu. W mieście funkcjonuje szpital, oddział Bieszczadzkiego Pogotowia Ratunkowego, jednostka powiatowa policji i straży pożarnej. Swą siedzibę ma Uczelnia Państwowa im. Jana

Grodka. Kształcenie ponadpodstawowe oferuje sześć placówek. Edukację muzyczną realizuje Państwowa Szkoła Muzyczna I i II st. W Sanoku funkcjonują większe zakłady przemysłowe, produkcyjne i usługowe. Na terenie miasta działają różnorodne organizacje pozarządowe, fundacje i stowarzyszenia udzielające się w niemal wszystkich dziedzinach życia społecznego. Jako miasto turystyczne posiada też bazę noclegową w postaci hoteli, schronisk i kempingów. Rozbudowana jest infrastruktura sportowo-rekreacyjna, jak chociażby Centrum Rehabilitacji i Sportu, tor lodowy, stadiony. Zapleczem kulturalnym są domy kultury, galerie, biblioteki wychodzące z szeroką ofertą kulturową do mieszkańców i turystów (Festiwal im. A. Didura, Jarmark Ikon, Jarmark Adwentowy, Karpaty – Góry Kultury, Międzynarodowe Forum Pianistyczne „Bieszczady bez granic”, spotkania gitarowe, plener malarski, warsztaty teatralne, działalność zespołów tanecznych).Sanok zamieszkuje ludność wielowyznaniowa: grekokatolicy, katolicy, prawosławni, wspólnota zielonoświątkowa, adwentyści dnia siódmego, Żydzi oraz świadkowie Jehowy. Miasto Sanok w ramach współpracy międzynarodowej realizuje umowy partnerskie z miastami: Reinheim w Niemczech od 1994 r., Humennem na Słowacji od 1996 r. Ostersund w Szwecji od 1997 r. Kamieniec Podolski na Ukrainie od 2002 r., Gynogyosna Węgrzech od 2003 r., Drohobycz na Ukrainie od 2007 r. i Cestas we Francji od 2003 r.

POŁOŻENIE GEOGRAFICZNE I ŚRODOWISKO NATURALNE

Sanok leży w południowo-wschodniej Polsce, na terenie Kotliny Sanockiej stanowiącej wschodnią część Dołów Jasielsko – Sanockich oraz częściowo w Górach Słonnych, stanowiących północny fragment Gór Sanocko -Turczyńskich. Zajmuje powierzchnię 38,08 km2. Przez miasto przebiega granica pomiędzy Karpatami Wschodnimi i Zachodnimi.

Dolina Sanu ma liczne naturalne odsłonięcia ułatwiające identyfikację geologiczną. W rejonie Sanoka pojawiają się na powierzchni trzy jednostki tektoniczne fliszu karpackiego: śląska, podśląska i skolska. Południową część terenu miasta tworzą utwory jednostki śląskiej, natomiast północną utwory jednostki podśląskiej i skolskiej. Powierzchnię terenu Sanoka pokrywają też gliny zwietrzelinowe, koluwia osuwiskowe, piaski i żwiry rzeczne. U podnóża stoków występują utwory deluwialne, a w obniżeniach namuły, także organiczne.

Bliski kontakttrzech jednostek tektonicznych, duża różnorodność litostratygraficzna i tektonicznamiała m. in. wpływ naatrakcyjność krajobrazową. Teren Sanokapołożony jest od 278 do668 m n.p.m. Różnicawysokości pomiędzykorytem Sanu a centralnie położoną w mieście górą Parkową (364m n.p.m.) wynosi 86m. Sieć wodną Sanoka tworzą: rzeka San i potoki: Płowiecki, Dworzyska, Kiczury oraz Olchowiecki, a także kilka mniejszych cieków spływających z otaczających miasto wzniesieńPogórza Bukowskiego i Gór Słonnych lub mających swe źródła w granicach miasta. Średniroczny przepływ wód Sanu wynosi ok. 40 m3/s.

Sanok leży w strefie klimatu górskiego. Rzeźba terenu miasta powoduje występowanie lokalnego zróżnicowania mikroklimatu. Średnia roczna temperatura wynosi +8 °C. Średnia stycznia –3 °C, średnia lipca +18 °C. Średnia roczna ilość opadów wynosi 718 mm. Dominują tu ciepłe wiatry południowe wiejące od przełęczy karpackich. Najdłuższe okresy ciszy występują w sierpniu i we wrześniu. Okres zimowy trwa w Sanoku przeciętnie 89 dni. Długość okresu wegetacyjnego to 222 dni.

Oprócz stref zurbanizowanych, część gruntów miejskich obejmują użytki rolne oraz lasy, które oprócz funkcji gospodarczej wraz z parkiem miejskim pełnią funkcję rekreacyjną

DEMOGRAFIA SANOKA

Ludność Sanoka na podstawie danych rejestru mieszkańców

W Sanoku, na koniec 2021 roku, zameldowanych było 35588 osób, z tego na pobyt stały 34672 osoby (w roku 2020 – 35538 osób), na pobyt czasowy 916 osób (w roku 2020 –958 osób).

Mieszkańcy Sanoka w latach 2020-2021:

Wyszczególnienie	2020	2021
Ogółem:	36 496	35 588
kobiety	19 245	18 748
mężczyźni	17 251	16 840

Źródło: Rejestr mieszkańców miasta Sanoka

Z zaprezentowanych danych wynika, że kobiety stanowią 52,7% populacji ludności Sanoka. W roku 2021 liczba osób zameldowanych w Sanoku zmalała o 908 osób w stosunku do roku 2020. Spadek można również zauważyć w liczbie zameldowanych kobiet (497 osób), mężczyzn (411 osób).

Ludność Sanoka wg wieku i płci:

Wyszczególnienie	2020	2021
Wiek przedprodukcyjny (0-17)	5790	5605
Kobiety	2877	2795
Mężczyźni	2913	2810
Wiek produkcyjny (18-59)	21301	19429
Kobiety	10091	9751
Mężczyźni	11210	9678
Wiek mobilny* (18-44)	13229	12722
Kobiety	6518	6202
Mężczyźni 6711 6520	6711	6520
Wiek niemobilny	8072	6707
Kobiety	3573	3549
Mężczyźni	4499	3158
Wiek poprodukcyjny (powyżej 60 lat)	10732	10787
Kobiety	6284	6338
Mężczyźni	4448	4449

Źródło: Rejestr mieszkańców miasta Sanoka *Wiek mobilny to przedział wiekowy zawierający się w wieku produkcyjnym i obejmujący osoby, które są zdolne do ewentualnego przekwalifikowania się, zmiany stanowiska lub zmiany miejsca pracy

W 2021r. osoby powyżej 60 roku życia stanowiły 30,3% populacji ludności Sanoka. Zauważyć można stałą tendencję wzrostową tego zjawiska (w 2020r. osoby powyżej 60 roku życia stanowiły 29,4% ogółu mieszkańców). W tej grupie prawie 61,5% stanowią kobiety, co wynika z dłuższego wieku życia tej grupy społecznej i jest tendencją ogólnopolską. Liczba osób w wieku przedprodukcyjnym stanowi prawie 16% ogółu populacji, produkcyjnym 55% ogółu mieszkańców (w roku 2020 było to 57,4%).

Gmina Miasta Sanoka obejmuje swoim zasięgiem 7 dzielnic. Najliczniejszą dzielnicą jest Wójtostwo (11 239 osób), zarówno jeżeli chodzi o osoby zameldowane na pobyt stały, jak i czasowy.

Liczba mieszkańców w poszczególnych dzielnicach Sanoka:

Lp.	Dzielnica	Zameldowanie stałe	Zameldowanie czasowe	Razem
1.	Błonie	4635	47	4682
2.	Dąbrówka	3796	44	3840
3.	Olchowce	2689	122	2811
4.	Posada	5521	201	5722
5.	Śródmieście	5529	190	5719
6.	Wójtostwo	10942	297	11239
7.	Zatorze	1560	15	1575
RAZEM		34672	916	35588

Źródło: Rejestr mieszkańców miasta Sanoka

W roku sprawozdawczym zameldowano 193 dzieci urodzonych w 2021r. (w porównaniu do 2020r. zanotowano spadek o 45 dzieci).

W 2021r. odnotowano 518 zgonów, w tym: 242 kobiety i 276 mężczyzn (dla porównania w 2020 r. 470 zgonów, w tym 214 kobiet i 256 mężczyzn).

Stopa bezrobocia % (2021)*

Wyszczególnienie	Polska	woj. Podkarpackie	Podregion krośnieński	Powiat Sanocki
Styczeń	6,5 7,0**	9,5 11,6**	9,6	7,2
Luty	6,5 7,1**	9,5 11,6**	9,7	7,2
Marzec	6,4 6,9**	9,2 11,3**	9,5	7,1
Kwiecień	6,3 6,8**	9,0 11,0**	9,3	6,9
Maj	6,1 6,6**	8,8 10,7**	9,0	6,7
Czerwiec	6,0 6,4**	8,5 10,4**	8,7	6,4
Lipiec	5,9 6,3**	8,5 10,4**	8,6	6,3
Sierpień	5,8 6,2**	8,4 10,4**	8,6	6,2
Wrzesień	5,6 6,1**	8,3 10,1**	8,5	6,2
Październik	5,5 5,9**	8,1 10,0**	8,5	6,1
Listopad	5,4 5,8**	8,1 9,9**	8,6	6,2
Grudzień	5,4 5,8**	8,2 9,9**	8,6	6,1

*:Źródło: Na podstawie danych z MRPiPS. i GUS

** 25.10.2022r. GUS dokonał rewizji miesięcznej stopy bezrobocia dla Polski

https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/bezrobocie-rejestrowane

Infrastruktura transportowa

Drogi

Sanok położony jest w bezpośredniej bliskości zewnętrznej granicy Unii Europejskiej. Główne drogowe szlaki komunikacyjne przebiegające przez miasto i leżące w jego pobliżu:

Droga Krajowa nr 28 Zator-Medyka
Droga Krajowa nr 84 Sanok-Krościenko (granica państwowa z Ukrainą)
Droga Wojewódzka nr 892 Zagórz-Komańcza i dalej 8 km do granicy państwowej ze Słowacją
Droga Krajowa nr 9/E371 Radom-Barwinek w odległości 30 km od miasta (do przejścia granicznego ze Słowacją) – planowana droga ekspresowa w europejskim korytarzu transportowym na Bałkany.
Odległość od autostrady A4 – 80 km

Transport kolejowy

Linia kolejowa nr 108 Stróże-Krościenko (granica państwowa z Ukrainą), zmodernizowana w 2012 roku.
Linia kolejowa nr 107 Nowy Zagórz-Łupków (granica państwowa ze Słowacją)

Połączenia lotnicze

Najbliższe lotnisko międzynarodowe – Rzeszów-Jasionka w odległości 85 km
Lokalne lotnisko cywilne w Krośnie (kod IATA: KRO, kod ICAO: EPKR) z trawiastymi drogami startowymi – w odległości 45 km

Rynek pracy

Pracujący

Bezrobotni zarejestrowani

Udział bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym [%]

Podmioty gospodarki narodowej wpisane do rejestru REGON (stan w dniu 31 XII)

Jednostki wpisane do rejestru REGON wg sekcji PKD 2007

Mieszkańcy

Liczba mieszkańców Sanoka

Mieszkańcy w wieku produkcyjnym

Wskaźnik obciążenia demograficznego

Stosunek liczby kobiet do mężczyzn

Kadry i edukacja

Potencjał edukacyjny sanockich szkół zawodowych obejmuje: szkolnictwo medyczne, ekonomiczne, mechaniczne, techniczne, budowlane oraz usługowe. Uzupełniają je prowadzone przez kilka ośrodków szkoleniowych kursy kształceniowe. Uczelnia Państwowa im. Jana Grodka w Sanoku, afiliowana przez Uniwersytet Jagielloński – to kolejny etap edukacji proponowany mieszkańcom regionu. Studia w Sanoku kończą się uzyskaniem tytułu licencjata, inżyniera lub magistra. Nauczanie w UP odbywa się w Instytutach: Medycznym, Technicznym, Nauk Społecznych oraz Gospodarki Rolnej i Leśnej.

Niewątpliwym atutem miejscowych firm są doświadczone kadry pracowników, szczególnie związanych z szeroko pojętym przemysłem motoryzacyjnym we wszystkich jego gałęziach. Jednocześnie wiele miejscowych firm pracuje jako podwykonawcy klientów z innych części kraju, zdobywając w ten sposób nowe doświadczenia i know-how przydatne następnie w ich działalności.